Fikri ve mali haklara tecavüzün tespiti ve önlenmesi davaları, telif hakları, patentler, markalar, tasarımlar ve diğer sınai mülkiyet hakları gibi fikri mülkiyet haklarının ihlal edilmesi durumunda başvurulan hukuki yollardır. Bu davalar, hak sahiplerinin haklarını korumayı, ihlalleri durdurmayı ve uğradıkları zararları tazmin etmeyi amaçlar.

Fikri ve Mali Haklara Tecavüz Nedir?

Fikri ve mali haklara tecavüz, bir kişinin fikri mülkiyet haklarını izinsiz olarak kullanması, çoğaltması, dağıtması, satması veya başka bir şekilde ihlal etmesidir. Bu ihlaller, hem maddi (mali) hem de manevi zararlara yol açabilir.

Tecavüzün Tespiti Davası:

• Bu dava, fikri mülkiyet hakkının ihlal edildiğinin mahkeme tarafından tespit edilmesini sağlar.
• İhlalin varlığı ve boyutu, bu dava ile belirlenir ve diğer davalar için delil niteliği taşır.

Tecavüzün Önlenmesi Davası:

• Bu dava, devam eden veya tekrarlanma ihtimali olan ihlallerin durdurulmasını ve önlenmesini amaçlar.
• Mahkeme, ihlal eden kişiye ihtiyati tedbir kararı alarak ihlali durdurabilir.

Açılabilecek Davalar:

• Tecavüzün Ref’i Davası:
  • Fikri hak ihlallerinin ortadan kaldırılması için açılan dava türüdür.
  • İhlal eden eylemlerin durdurulması ve önlenmesi amaçlanır.
• Tecavüzün Tespiti Davası:
  • İhlalin varlığının ve boyutunun tespiti amacıyla açılan dava türüdür.
  • İhlal edenin haksız fiili ve zararının belirlenmesi sağlanır.
• Maddi ¹ ve Manevi Tazminat Davaları:
  • Fikri mülkiyet hakkı sahibinin uğradığı maddi ve manevi zararların tazmini için açılır.
  • Maddi tazminat, ihlal nedeniyle elde edilen haksız kazancın iadesini ve uğranılan zararın tazminini kapsar.
  • Manevi tazminat, hak sahibinin manevi bütünlüğüne verilen zararın tazmini için talep edilir.

    

Dava Süreci:

1. Delillerin Toplanması: İhlalin varlığını ve boyutunu ispatlayacak deliller toplanır.
2. Dava Dilekçesinin Hazırlanması: Yetkili mahkemeye sunulacak dava dilekçesi hazırlanır.
3. Davanın Açılması: Dava, Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nde açılır.
4. Delillerin Sunulması ve İnceleme: Taraflar delillerini sunar, mahkeme delilleri inceler ve gerekirse bilirkişi incelemesi yaptırır.
5. Karar: Mahkeme, delilleri değerlendirerek karar verir.

Önemli Hususlar:

• Fikri mülkiyet haklarına tecavüz davaları, uzmanlık gerektiren karmaşık hukuki süreçlerdir.
• Delillerin doğru ve eksiksiz toplanması, davanın sonucu açısından büyük önem taşır.
• Bu tür davalarda, bir avukattan hukuki destek almak önemlidir.

Ek Bilgiler:

• 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu
• 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu
• Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemeleri